Thời tiết nắng nóng là cơ hội xuất hiện của nhiều bệnh tật. Khi nhiệt độ tăng cao, cơ thể bạn cũng dễ bị “quá tải”. Đó là nguy cơ cho sốc nhiệt xuất hiện – một tình trạng cấp cứu nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng nếu không được xử lý kịp thời.
Sốc nhiệt là gì?
Sốc nhiệt xảy ra khi nhiệt độ cơ thể vượt quá 40°C và không còn khả năng tự làm mát qua quá trình đổ mồ hôi. Khi hệ thống điều hòa nhiệt tự nhiên của cơ thể bị “tắc nghẽn”, các cơ quan nội tạng sẽ dần suy giảm chức năng và có thể dẫn đến tổn thương não, suy đa cơ quan và tử vong nếu không được can thiệp kịp thời.
Dấu hiệu nhận biết ��
Nếu bạn hoặc người thân có biểu hiện sau đây khi tiếp xúc với thời tiết nóng hay đang vận động thể lực nặng, hãy tìm kiếm ngay sự hỗ trợ y tế:
- Nhiệt độ cơ thể trên 40°C – Đo nhiệt độ ở trán, ở nách thường là cách nhanh nhất để nhận biết.
- Da nóng, khô hoặc đổ mồ hôi không kiểm soát – Dấu hiệu bất thường cần can thiệp sớm.
- Chóng mặt, lơ mơ, mất ý thức – Dấu hiệu cảnh báo của rối loạn chức năng não.
- Buồn nôn, nôn mửa – Làm tăng nguy cơ mất nước thêm.
- Tim đập nhanh, thở gấp – Biểu hiện cơ thể cố gắng bù đắp cho sự tăng thân nhiệt quá mức.
- Co giật – Tình trạng nặng, nguy cơ tử vong, cần can thiệp cấp cứu ngay lập tức.
Những đối tượng dễ bị sốc nhiệt
Một số nhóm người có nguy cơ cao dễ bị sốc nhiệt hơn do nhiều đặc tính sinh lý, bệnh lý:
- Trẻ nhỏ và người già: Hệ thống điều hòa nhiệt của cơ thể chưa phát triển hoặc đã suy giảm.
- Người làm việc ngoài trời và vận động viên: Tăng cường hoạt động trong môi trường nóng làm mất nước nhanh chóng.
- Người mắc bệnh mãn tính: Như tim mạch, phổi hoặc bệnh truyền nhiễm, cơ thể dễ bị tổn thương.
- Người sử dụng rượu bia và các loại chất kích thích: Chúng không chỉ gây mất nước mà còn làm rối loạn hệ thống điều hòa nhiệt.
- Người mặc quần áo không thoáng khí: Quần áo bó sát, tối màu dễ hấp thụ nhiệt, gây cảm giác “nóng bức”.
Cách phòng tránh sốc nhiệt ✅
Sốc nhiệt có thể hoàn toàn phòng ngừa với những biện pháp đơn giản:
- Uống đủ nước: Uống nước thường xuyên, kể cả khi bạn không cảm thấy khát. Nước lọc là lựa chọn tốt nhất; tránh rượu bia và đồ uống chứa caffeine.
- Mặc quần áo thoáng mát: Lựa chọn trang phục rộng rãi, sáng màu giúp phản xạ ánh sáng và giảm nhiệt hấp thụ.
- Tránh hoạt động ngoài trời vào giờ nắng gắt: Từ 10h sáng đến 4h chiều là khoảng thời gian nhiệt độ cao nhất.
- Tìm nơi có điều hòa hoặc bóng râm: Nếu bạn phải ra ngoài, hãy nghỉ ngơi thường xuyên tại nơi mát mẻ có điều hoà nhiệt độ như trung tâm thương mại, siêu thị, rạp chiếu phim, v.v…
- Giữ cho cơ thể luôn mát mẻ: Sử dụng quạt, máy lạnh, hoặc tắm nước mát để giúp hạ nhiệt nhanh chóng.
- Ăn nhẹ và dễ tiêu: Tránh các bữa ăn nặng, cay nóng vì chúng có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể.
Xử trí sốc nhiệt – cấp cứu ngay! ��
Nếu có người gặp dấu hiệu sốc nhiệt:
- Gọi cấp cứu 115 ngay lập tức! Không chần chừ vì mỗi giây đều quý giá.
- Di chuyển người bệnh ra khỏi nơi nóng bức: Chuyển sang nơi râm mát, đưa vào trong nhà có điều hòa nếu có thể.
- Cởi bớt quần áo để giúp làm mát: Loại bỏ lớp quần áo gây cách nhiệt.
- Làm mát cơ thể nhanh chóng: Áp dụng khăn ướt mát, đá lạnh (không trực tiếp lên da) ở vùng cổ, nách, bẹn. Nếu có điều kiện, ngâm người trong nước mát (không quá lạnh) để giảm nhiệt độ từ từ.
- Theo dõi và hỗ trợ: Nếu người bệnh còn tỉnh táo, cho uống nước từng ngụm nhỏ và theo dõi tình trạng cho đến khi nhân viên y tế có mặt.
Lời Kết
Sốc nhiệt có thể gây nguy hiểm tính mạng, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng những biện pháp đơn giản. Hãy chăm sóc bản thân và người thân, lưu ý các dấu hiệu cảnh báo và luôn sẵn sàng hành động trong trường hợp khẩn cấp.
BS.CKII Cao Hoài Tuấn Anh, BS.CKI Trần Huy Nhật
Zalo
Facebook
Youtube