U thận gồm u ác thận và u lành thận. U ác thận (ung thư thận) chiếm
2% ung thư ở người trưởng thành, và là loại ung thư gây chết nhiều nhất
trong số các ung thư đường tiết niệu. U lành thận (Renal oncocytoma,
Cystic nephroma, Angiomyolipoma: u cơ mỡ mạch, Metanephric adenoma,
Renal medullary fibroma).
U cơ mỡ mạch được
Fischer phát hiện năm 1911 và được Morgan (1951) đặt tên cho đến hiện
nay. Có 2 thể u cơ mỡ mạch: thể u cơ mỡ mạch tồn tại với xơ củ thường
xảy ra ở 2 thận, thể thứ hai không kèm theo xơ củ thường chỉ xảy ra ở 1
thận, ít có triệu chứng, gặp ở nữ nhiều hơn nam. Khi u phát triển to có
thể lan vào mô quanh thận, xoang thận và các hạch bạch huyết.
Chẩn
đoán dựa vào lâm sàng: đau bụng, u to, tiểu máu, thiếu máu, tăng huyết
áp, có thể suy thận, nhiễm khuẩn niệu. Siêu âm thấy hình ảnh mô mỡ với
cường độ âm vang cao. Chụp CT-Scan thấy tỉ trọng âm của mỡ từ - 20 đến -
80 đơn vị Hounsfield.
Việc điều trị khi u
nhỏ hơn 4 cm chỉ cần theo dõi định kỳ, còn u trên 4 cm và có triệu
chứng thì có chỉ định mổ cắt u hay làm tắc mạch. Những trường hợp u quá
lớn, chảy máu nặng cần can thiệp ngoại khoa kịp thời, có thể cắt bỏ
thận.
Tại Bệnh viện Nhân Dân 115, chúng tôi vừa
thực hiện thành công 1 trường hợp u thận có trọng lượng 3,5 kg với sự
hỗ trợ của DSA làm thuyên tắc mạch thận trước khi thực hiện phẫu thuật
như thông lệ.
Bệnh nhân: L.T.P, nữ, sinh năm
1965, cư trú tại Đồng Nai, vào viện ngày 2/1/2019. Chẩn đoán trước mổ: U
thận trái kích thước lớn, xuất huyết trong u.
Bệnh
nhân được làm thuyên tắc động mạch thận nơi có u trước mổ 2 tuần, xuất
viện 8/01/2019. Sau đó chúng tôi thực hiện mổ cắt bỏ thận trái rộng bên
có u.
Bệnh nhân nhập viện lần 2 ngày 14/1/2019 và được tiến hành mổ lấy u.
Chẩn
đoán sau mổ: U cơ mỡ mạch thận trái với kích thước rất lớn, phần thận
lành gần như không còn đáng kể trên hình ảnh chụp cắt lớp vi tính.
Trong
mổ diễn tiến thuận lợi, không mất máu đáng kể vì đã được làm tắc mạch.
Khối u thận sau khi lấy ra cân được 3,5 kg. Phần thận lành còn lại không
đáng kể. Bệnh nhân hết đau 3 ngày sau mổ, cắt chỉ ngày thứ 7 và xuất
viện ngày 1/2/2019.
Đây là trường hợp đầu
tiên chúng tôi thực hiện tắc mạch trước khi mổ lấy u thận tại Bệnh viện
Nhân Dân 115. Kỹ thuật này giúp cho đỡ chảy máu nếu mổ ngay thì đầu.
Việc
thực hiện tắc mạch trước khi cắt u thận mang lại nhiều lợi điểm như:
giảm chảy máu u, giảm kích thước u, nâng tổng trạng người bệnh trước mổ
lấy u, tạo thuận lợi cho phẫu thuật viên tiến hành bóc tách u ra khỏi mô
xung quanh.
Tại Bệnh viện Nhân Dân 115,
chúng tôi phối hợp thành công nhiều trường hợp với khoa Chẩn đoán hình
ảnh để làm tắc mạch như: chảy máu do chấn thương thận điều trị nội khoa
không hiệu quả, cầm máu do u bàng quang thất bại với cầm máu qua nội
soi… mang lại nhiều lợi ích cho bệnh nhân.
Tiến sĩ Bác sĩ Trương Hoàng Minh
Trưởng khoa Ngoại niệu - ghép thận, Bệnh viện Nhân Dân 115
Trưởng khoa Ngoại niệu - ghép thận, Bệnh viện Nhân Dân 115