Đau lưng là một triệu chứng khá thường gặp, có thể là biểu hiện của một số bệnh lý như thoái hóa cột sống, gãy lún đốt sống, viêm cột sống dính khớp, chấn thương cột sống, ung thư di căn… Phần lớn các trường hợp đau lưng có nguyên nhân lành tính và ít nguy hiểm (đau lưng thông thường).
Ngoài các nguyên nhân bệnh tật, chúng ta có thể bị đau lưng nếu có một số yếu tố nguy cơ như sau:
Tuổi: Đau lưng thường xảy ra lần đầu tiên khi bạn vào độ tuổi 30 - 50, và khi tuổi càng lớn, chúng ta thường bị đau lưng nhiều hơn. Khi chúng ta dần lớn tuổi, xương bị yếu đi do loãng xương (có thể dẫn đến gãy xương), cùng với đó là giảm tính đàn hồi của cơ cũng như trương lực cơ. Các đĩa đệm bị thoái hóa mất nước và giảm dần sự linh hoạt, từ đó dẫn đến dễ bị thoát vị đĩa đệm. Nguy cơ hẹp ống sống cũng tăng dần theo tuổi.
Mức độ vận động: Đau lưng thường xảy ra ở người không tập thể dục đầy đủ. Các cơ lưng và bụng bị yếu, không đủ sức để nâng đỡ cột sống. Những người cả tuần không vận động, chỉ đến cuối tuần mới tập thể dục nhiều dễ bị đau lưng do các nguyên nhân chấn thương hơn những người tập thể dục với cường độ vừa phải mỗi ngày. Các nghiên cứu cho thấy các bài tập như đi bộ, xe đạp, yoga, bơi lội… có tác dụng bảo vệ đĩa đệm.
Mang thai: Phụ nữ mang thai thường bị đau lưng do các thay đổi của khung chậu cũng như gia tăng trọng lượng cơ thể. Đau lưng thường sẽ hết sau khi sinh.
Tăng cân: Béo phì, thừa cân hay tăng cân nhanh làm gia tăng áp lực lên vùng lưng và dẫn đến đau lưng.
Yếu tố nguy cơ do nghề nghiệp: Những công việc đòi hỏi phải khiêng vác, kéo đẩy vật nặng, đặc biệt khi kèm xoay hoặc cúi lưng, có thể làm chấn thương và dẫn đến đau lưng. Những công việc ít vận động như nhân viên văn phòng có thể là nguyên nhân hoặc là yếu tố nguy cơ gây đau lưng, đặc biệt khi bạn ngồi tại chỗ suốt ngày mà không được dựa lưng.
Tình trạng tinh thần, tâm lí: Những bệnh lí như lo âu, trầm cảm có thể làm một người thay đổi nhận thức về cơn đau lưng của bản thân. Ngược lại, tình trạng đau mạn tính (đau kéo dài) có thể góp phần gây ra lo âu, trầm cảm. Stress, căng thẳng cũng có thể tác động xấu đến cơ thể theo nhiều cách khác nhau, thường gặp nhất là căng cơ, dẫn đến đau lưng.
Đau lưng ở trẻ em: Đau lưng không do chấn thương hay bệnh lí ít khi gặp ở trẻ em. Tuy nhiên, mang cặp sách, balo quá nặng làm căng cơ lưng và khiến cơ vùng thắt lưng bị mệt. Hiện nay một số tổ chức sức khỏe khuyến cáo trẻ em chỉ nên mang cặp sách nặng 15-20% trọng lượng của trẻ.
Bác sĩ CKI Trần Khánh Vân
Khoa Cơ Xương Khớp - Bệnh viện Nhân dân 115
Khoa Cơ Xương Khớp - Bệnh viện Nhân dân 115