
Liệu
có thuốc tăng/giảm cân an toàn? Dinh dưỡng cho bệnh nhân thế nào sau
mổ? Trẻ biếng ăn, chậm lên cân vì sao? Sụt cân không rõ nguyên nhân...
là những câu hỏi của bạn đọc AloBacsi mong được bác sĩ dinh dưỡng trả
lời. Sáng thứ sáu (16/3) từ 10g-11g30, ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân -
trưởng khoa Dinh dưỡng, BV Nhân dân 115 giải đáp những thắc mắc này
của quý bạn đọc.
NỘI DUNG BUỔI TƯ VẤN
- FB Duy Anh L.
Thưa BS,
Em
có chỉ định cắt amidan. Nhờ BS tư vấn giúp em chế độ ăn uống sao cho cổ
họng mau lành ạ. Em uống nhiều nước giá luộc có giúp mau lành không BS?
Em cảm ơn BS rất nhiều!
ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân
Chào em,
Em
cần có một chế độ dinh dưỡng tốt trước khi cắt amidan, ăn đầy đủ chất,
bổ sung 2 ly sữa giàu dinh dưỡng mỗi ngày, ăn nhiều hoa quả trái cây
tươi giàu vitamin C.
Sau
khi cắt thì những ngày đầu em ăn thức ăn mềm, lỏng: cháo xay, nước trái
cây, sữa, không ăn uống nóng. Nước giá luộc cũng được xem như nước rau
luộc, em có thể uống, chú ý chọn giá sạch.
- FB V. Vân
BS ơi,
Bố
em bị ung thư trực tràng, cắt bỏ 10cm đoạn ruột già cuối và lắp hậu môn
nhân tạo, hiện tại đã về nhà đã 2 tuần mà vẫn chưa tăng cân.
Giờ hậu môn nhân tạo ra phân rất nhiều, có phân sống, sau ăn tầm 30 phút là ra phải thay phân 1 lần.
Mong BS tư vấn, em nên nấu những món gì giúp bố mau hồi phục và tăng cân trong giai đoạn này? Em cảm ơn BS!
ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân
Chào bạn Vân,
Việc
cắt đoạn ruột già làm giảm hấp thu muối, nước nên phân dễ bị lỏng, do
vậy cần uống bổ sung nước oresol (pha 1 gói trong 1 lít nước) hoặc nước
dừa tươi cho thêm chút muối để bù nước, uống bù lại sau mỗi lần đi tiêu
lỏng.
Bệnh nhân đi
phân sống vì không tiêu hóa được các loại rau hoặc 1 số sản phẩm sữa có
lactose, vì vậy có thể thay sữa bằng sữa chua hoặc các sữa thủy phân
(peptamen). Bạn có thể nấu các món: súp xay, cháo cá, bổ sung thêm dầu
oliu…
- FB V. Hoan
Thưa BS Vân,
Lịch
sinh hoạt của em thường là thức khuya dậy muộn đã nhiều năm nay rồi,
đồng hồ sinh học của em cũng theo nếp này nên khó đổi lại.
Em
ăn tối em thường là 7-8g. Đến tầm 11g-11g30 em rất đói, nhưng nếu ăn
khuya thì em sợ mập. Em tự tính chỉ số BMI thì cũng sắp thừa cân rồi.
BS ơi, em muốn nhờ BS tư vấn giúp em, có thể ăn gì vào giờ khuya để chống đói mà không hại dạ dày, cũng không béo phì?
Em rất mong câu trả lời của BS ạ! Em cảm ơn BS rất nhiều!
ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân
Hoan thân mến,
Như em mô tả thì chế độ ăn và giờ giấc sinh hoạt chưa tốt, em cần điều chỉnh lại.
Có
thể em ăn chưa đủ chất đạm và rau củ nên mau bị đói. Trong bữa ăn chiều
em có thể ăn ít tinh bột (cơm) nhưng phải đủ đạm từ thịt nạc, cá,
trứng… và nhiều rau củ. Có thể uống thêm 1 ly sữa tươi tách béo trước
khi ngủ 1 tiếng sẽ giúp em tránh bị đói lúc khuya.
- FB Ga D.
Chào BS Vân,
Tôi
muốn tìm hiểu chế độ, khẩu phần ăn chuẩn cho người bị suy thận mạn. Xin
vui lòng hướng dẫn hoặc tư vấn giúp tôi. Rất cảm ơn BS!
ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân
Chế độ ăn cho người chưa chạy thận cần:
-
Đảm bảo đủ năng lượng từ các chất: tinh bột, chất béo nhưng cần giảm
bớt chất đạm để giảm gánh nặng cho thận. Tùy theo mức độ suy thận mà
lượng chất đạm giảm nhiều hay ít, trung bình là giảm bằng 1/2 bình
thường. Ví dụ bình thường ăn 100gram thịt/cá thì giờ giảm còn phân nửa.
Cần chọn loại sữa đặc biệt dành cho bệnh nhân suy thận (Nephro 1, Enaz
Pro 1,…).
- Ăn nhạt
hơn bình thường. Tùy theo lượng nước tiểu hiện tại của người bệnh và
người bệnh có bị phù hay chưa mà điều chỉnh lượng muối giảm thích hợp.
- Khi có tiểu ít thì sẽ giảm bớt lượng thực phẩm giàu kali (rau xanh, trái cây…)
- FB Loan T.
Dạ thưa BS,
Bà
của con 80 tuổi, vừa bị tai biến cách đây 6 ngày. Thực đơn bệnh viện
dành cho bà là súp lạt (rau quả - bà ăn chay trường) - sữa - nước -
thuốc. Mấy ngày vừa rồi bà không đại tiện được, chướng bụng, bệnh viện
có bơm thuốc vào hậu môn thì đã giải quyết được.
BS cho con hỏi có phải súp hay sữa là nguyên nhân gây chướng bụng không tiêu?
Trong
giai đoạn này gia đình nên chăm sóc bà như thế nào, ăn gì để dễ tiêu và
đủ chất dinh dưỡng? Nhờ BS tư vấn cho con với ạ. Con xin chân thành cảm
ơn BS ạ!
ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân
Chào em,
Bà
bị bón là do chế độ ăn thiếu chất xơ, cần bổ sung thêm thực phẩm giàu
chất xơ từ rau củ quả, khoai lang, bột yến mạch, gạo lứt, đậu… vào trong
khẩu phần ăn.
- FB N. Anh Trần
Xin chào BS Vân,
Ba
của em 52 tuổi, cao 1m65, nặng 53kg, khá gầy ốm. Em có bổ sung các
vitamin nhóm B, cũng như thức ăn đủ chất dinh dưỡng để ba em mập lên
nhưng không có kết quả.
Nửa
năm nay, ba em vẫn ăn uống bình thường nhưng đại tiện có lúc 2-3 lần/
ngày, trung bình 1-2 lần/ ngày, phân bình thường. Ba em nói chắc là do
ruột không hấp thu.
Xin
hỏi BS Vân, ba em như vậy là có bình thường không? Có nên đi khám và
làm xét nghiệm không ạ? Nên khám khoa Dinh dưỡng hay Tiêu hóa, thưa BS?
ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân
Chào em,
Em cho biết là có bổ sung dinh dưỡng cho ba nhưng không nói cụ thể nên BS chưa đánh giá được là có thật sự đủ hay không.
Nếu
ba em đi tiêu nhiều lần mà phân lỏng thì nên kiểm tra lại chức năng
đường ruột để xem có thể bị viêm đại tràng mãn tính hay bệnh lí khác ở
đường ruột để có hướng điều trị thích hợp. Còn trường hợp ba em là phân
bình thường thì không sao cả, ba em gầy ốm là do cung cấp năng lượng
chưa đủ.
Ba em có thể bổ sung thêm 2 ly sữa cao năng lượng mỗi ngày (Ensure, Enplus, Enaz plus…)…
- FB Hoàng B.
Chào AloBacsi,
Em
của em năm nay 12 tuổi vẫn không biết ăn cơm, chỉ biết ăn bánh
uống sữa. Vậy cho em hỏi em ấy bị bệnh gì? Làm thế nào để khắc
phục ạ?
ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân
Chào em,
Em
của em không bị bệnh gì cả, không ăn cơm thì có thể thay thế bằng món
tinh bột khác như: khoai, miến, phở, bánh mì, bún… ăn thêm trứng, thịt
bò, thịt heo, thịt gà, uống thêm sữa, ăn đầy đủ các loại rau quả, trái
cây để đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng.
Tuy
nhiên, gia đình cũng nên tập cho bé ăn cơm dần dần cho quen, đến một
lúc bé sẽ ăn cơm được thôi, em đừng lo lắng quá, miễn sao bé phát triển
tốt là được.
- FB Hằng T.
Chào BS,
Năm nay em 23 tuổi, cao 1m60, nặng 46kg. Lúc trước em 48kg.
Em
vẫn ăn uống bình thường nhưng không hiểu sao em vẫn bị tuột ký hoài. Em
hay ăn khó tiêu và bị bao tử, có phải đó là lý do em ăn mà không hấp
thụ nên bị tuột ký đúng không ạ?
ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân
Hằng thân mến,
Như
em mô tả thì em đang suy dinh dưỡng, BMI chỉ có 17.9 (BMI < 18.5 là
suy dinh dưỡng). Cân nặng tối thiểu em cần đạt là 48kg.
Em
nên bổ sung thêm 2 ly sữa cao năng lượng mỗi ngày (Ensure, Enplus, Enaz
plus…), cách ngày ăn thêm 1 quả trứng luộc vừa chín tới, ăn thêm trái
cây chín, rau xanh hoặc bổ sung thêm 1 viên đa sinh tố mỗi ngày như
Centrum, BC complex…
- FB H. A. T.
Cháu chào BS ạ,
Cháu
vừa bước vào tuổi dậy thì, vừa có kỳ kinh nguyệt. Hiện nay cháu 14
tuổi, học lớp 9, sống ở Hà Nội. Chiều cao hiện tại của cháu là 1m64,
nặng 54 cân.
Dạo
này cháu hay ngủ muộn vì năm nay phải ôn tập để thi. Cháu thường đi ngủ
vào khoảng 11g rưỡi hoặc 12g kém ạ. Ngủ muộn như vậy thì ảnh hưởng gì
đến phát triển cao không ạ? Ngủ có hôm sâu giấc còn có hôm bình thường
thì có sao không BS?
Cháu
sợ rằng cháu sẽ không cao nữa vì đã có kinh rồi. Nhưng cháu muốn BS tư
vấn giúp cháu xem có cách nào để cháu có thể cải thiện chiều cao một
cách tốt nhất khi bước vào tuổi dậy thì? Nếu muốn uống thêm canxi
thì nên dùng loại nào ạ? Cháu nghe nói bột ngũ cốc cũng cải
thiện chiều cao, đúng không ạ?
14
tuổi mới dậy thì thì quãng thời gian chiều cao phát triển thế nào ạ? BS
có thể chia sẻ thêm được không ạ? Cháu cảm ơn BS rất nhiều!
ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân
Chào em,
Hiện
tại chiều cao của em (1m64) đã là cao so với chuẩn rồi, 14 tuổi là vẫn
còn phát triển chiều cao thêm khoảng 4-5 năm nữa. Nếu dinh dưỡng tốt
(nhiều sữa, giàu đạm và canxi) cùng với tập luyện thể thao thường xuyên,
em sẽ có thể cao thêm 4-5cm nữa.
Nếu thường xuyên kéo dài việc ngủ muộn sau 11g không tốt cho sức khỏe, kể cả chiều cao, em nên sắp xếp lại giờ học cho hợp lí.
- Trần Hoài Nam - hoainam…@gmail.com
AloBacsi
cho em hỏi suy dinh dưỡng thấp còi là gì? Trẻ như thế nào được xem là
suy dinh dưỡng thấp còi? Có thể nhận biết không và tác hại như thế nào
đến sức khỏe của trẻ?
Ngoài ra, mong BS tư vấn giúp em các biện pháp để phòng ngừa suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ? Chân thành cảm ơn AloBacsi.
ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân
Chào Hoài Nam,
Suy
dinh dưỡng thấp còi là sự phát triển về cân nặng và chiều cao đều không
đạt chuẩn so với tuổi. Điều này có thể nhận biết được nếu em cho bé
khám sức khỏe định kỳ ở cơ sở y tế, nhân viên y tế sẽ cân đo và đánh giá
tình trạng dinh dưỡng cho trẻ, giúp phát hiện sớm.
Giảm cân kéo dài mà không khắc phục sớm sẽ ảnh hưởng đến chiều cao.
Cách
phòng ngừa: khi trẻ biếng ăn, chậm tăng cân, đứng cân thì nên đưa trẻ
đến phòng khám nhi/dinh dưỡng để được khám và tư vấn cụ thể.
- Duong Thuy - thuyduong…@gmail.com
Chào BS,
Bé
trai nhà em được 10 tháng tuổi mà bé chỉ có 8kg thôi. Lúc 6 tháng bé đã
8kg rồi nay đến 10 tháng bé vẫn vậy, vì sao bé không lên cân vậy BS? Có
phải do cơ thể bé không hấp thu hay là thiếu dinh dưỡng không BS?
Hằng
ngày bé ăn 2 cữ cháo xay nhuyễn và uống 600ml sữa ngoài, trong tuần có
ăn dặm váng sữa và phô mai nữa. Vậy chế độ ăn của bé vậy có hợp lý và
đầy đủ dinh dưỡng trong ngày chưa BS?
Giờ cho bé ăn những món gì và như thế nào để bé mau lên cân BS? Ngoài ra bé hay ốm vặt và ngủ không say giấc.
BS có thể tư vấn giúp em với. Cảm ơn BS nhiều!
ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân
Chào em,
Bé
10 tháng cân nặng trung bình là 9kg, dưới 7kg là suy dinh dưỡng. Con em
nặng 8kg là nhẹ cân so với bình thường nhưng cũng chưa suy dinh dưỡng.
Em nên cho trẻ ăn 1 cữ cháo và thêm 2 cữ bột (thêm sữa vào bột). Bổ sung thêm 1 muỗng dầu ăn vào mỗi chén bột/cháo.
Có thể thêm 1 cữ sữa 200ml cho bé.
Lưu ý: Trẻ ăn cháo sẽ ít năng lượng hơn bột, nên với bé cần tăng cân thì nên giảm cữ cháo, tăng cữ bột.
- Minh Nguyet - TPHCM
- Minh Nguyet - TPHCM
BS Vân ơi, cho em hỏi,
Con trai em được 9 tháng rồi nhưg chỉ nặng 7,3kg và cao 68cm.
Chế độ ăn của bé như sau:
8g
bé ăn hơn 1/2 chén cháo (tự em nấu tùy vào bữa, thay đổi gồm cả thịt
cua) sau đó bé bú mẹ hoàn toàn (bé không chịu bú sữa công thức ).
10g bé ngủ trưa
đến 13g bé ăn cháo, 14g bé ngủ
17g em cho bé ăn 1/3 hũ váng sữa hoặc sữa chua (có bữa bé ăn trái cây)
18g30 bé ăn cháo
Và từ đó cho tới sáng bé bú mẹ hoàn toàn.
Vậy BS cho em hỏi chế độ ăn của em đã hợp lý chưa? Bé nhà em bị suy dinh dưỡng ở mức độ mấy?
ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân
Chào em,
9 tháng thì bé nặng khoảng 8.6kg. Con em nhẹ cân so với bình thường nhưng cũng chưa suy dinh dưỡng.
Em
cho bé ăn bớt 1 cữ cháo và thêm 2 cữ bột (thêm 1-2 muỗng sữa vào chén
bột). Bổ sung thêm 1 muỗng dầu ăn vào mỗi chén bột/cháo.
- Tuấn Đinh - dinhthuan…@gmail.com
Chào BS,
Con em nay được gần 3 tháng. Bé bú bình từ khi mới sinh và cũng có bú mẹ.
Bé
sinh ra 3.2kg, và vẫn chịu bú bình, nhưng khoảng cách đây 1 tháng, bé
không chịu bú và cứ bú là khóc, ưỡn ngực chân đạp và khóc, khóc đói em
cho bú nhưng bú cứ 40ml là khóc.
Bé đi chích ngừa thì BS nói bị suy dinh dưỡng.
Cho em hỏi là bé không chịu bú là do vấn đề gì ạ? Có nên đi khám xem nguyên nhân tại sao chưa? Em cảm ơn BS!
ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân
Chào em Tuấn,
Em nên cho bé đến phòng khám nhi để xem bé có bị nấm lưỡi hay tưa lưỡi hay không và BS sẽ tư vấn cụ thể cho em nhé.
- Nguyen Thi Nhung - TPHCM
Thưa BS,
Bé
gái nhà em được 10 tháng 12 ngày, cân nặng 8kg, hiện bé đã mọc được 8
cái răng. Ngày bé chỉ ăn 1 chén cháo, và 4 bình sữa (mỗi bình 150ml).
Bé không lên kg đã 4 tháng liên tiếp. Bé không có sữa mẹ từ lúc mới sinh đến nay.
Mong BS tư vấn, cần bổ sung những gì để bé phát triển tốt hơn?
ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân
Chào em,
Bé
10 tháng cân nặng trung bình là 9kg, dưới 7kg là suy dinh dưỡng. Con em
nặng 8kg là nhẹ cân so với bình thường nhưng cũng chưa suy dinh dưỡng.
Bé cần thêm 2 cữ bột ăn dặm (mỗi chén cho thêm 1-2 muỗng sữa bột và 1 muỗng café dầu).
Cổng thông tin Tư vấn sức khỏe AloBacsi.vn