BS.CK2 Vũ Hải Long tư vấn: Đối phó với bệnh tai mũi họng dịp cuối năm

Dịp cuối năm, miền Bắc giá rét, miền Nam hanh khô thường gây ra nhiều bệnh về tai mũi họng: cảm lạnh, viêm họng, viêm amidan… các bệnh mạn tính viêm mũi dị ứng, viêm xoang cũng nhân dịp này triệu chứng nặng thêm gây khó chịu cho nhiều người.

Buổi tư vấn tuần này, BS.CK2 Vũ Hải Long - Trưởng khoa Tai mũi họng, BV Nhân dân 115 sẽ giải đáp thắc mắc của bạn đọc AloBacsi về các bệnh tai mũi họng thường gặp trong mùa lạnh và những bệnh khác như điếc lâu năm, thủng màng nhĩ, phẫu thuật tạo hình tai...

Xin mời quý bạn đọc xem lại buổi tư vấn kỳ trước, thực hiện vào cuối năm ngoái: BS.CK2 Vũ Hải Long giải đáp về bệnh tai mũi họng.

Chương trình được phối hợp thực hiện bởi Cổng thông tin Tư vấn Sức khỏe AloBacsi.vn và Bệnh viện Nhân dân 115.

NỘI DUNG BUỔI TƯ VẤN

FB Hoa Nguyễn

Bác sĩ ơi,

Sao cứ tới mùa lạnh là em bị chảy nước mũi vậy ạ? Chỉ chảy nước mũi thôi và nước mũi trong, khiến cho em gặp bất tiện trong giao tiếp lắm. Nhờ bác sĩ cho em biết cách khắc phục. Em cảm ơn bác sĩ rất nhiều!

BS.CK2 Vũ Hải Long

Chào bạn Hoa,

Theo như triệu chứng bạn mô tả, tôi nghĩ có thể bạn bị bệnh viêm mũi vận mạch. Bệnh này có những triệu chứng na ná như bệnh viêm mũi dị ứng và cách điều trị cũng phần nào giống nhau, cho nên đôi khi người ta hay lẫn lộn giữa 2 bệnh.

Bệnh viêm mũi dị ứng thì gây ra bởi một tác nhân, thường gọi là dị ứng nguyên. Còn bệnh viêm mũi vận mạch thì do mất cân bằng của hệ thần kinh thực vật, có hiện tượng cường của thần kinh đối giao cảm trong hốc mũi. Bệnh này có những triệu chứng như là viêm mũi dị ứng: nghẹt mũi, chảy nước mũi trong, hắt hơi liên tục. Tùy thuộc vào từng người mà triệu chứng thể hiện chủ yếu là chảy nước mũi trong hoặc chủ yếu là nghẹt mũi…

Để hạn chế triệu chứng khó chịu này, bạn nên chú ý tránh cho cơ thể bị tác động bởi sự thay đổi đột ngột của nhiệt độ, độ ẩm của môi trường; khói bụi hoặc những nơi có mùi khó chịu, giữ cho bàn chân không bị lạnh đột ngột…

Về thuốc, BS có thể cho bạn dùng: Atrovent xịt mũi, Corticoid xịt mũi, kháng histamin uống và thuốc co mạch mũi dạng xịt nếu cần. Theo tôi, bạn chỉ sử dụng riêng thuốc Atrovent xịt mũi là có thể giảm triệu chứng chảy mũi gây khó chịu của bạn. (Lưu ý thuốc nào cũng vậy, phải đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng).

Xuân Hương - huogc2...@gmail.com    

Chào bác sĩ,

Con tôi 11 tuổi thường hay sổ mũi, khi đi khám bác sĩ chẩn đoán con tôi bị VA tồn dư, phải cắt bỏ.

Vậy việc cắt bỏ VA có nên hay không? Có hướng điều trị nào khác không? Sau khi cắt bỏ thì có khỏi bệnh dứt điểm không?

BS.CK2 Vũ Hải Long

Chào Xuân Hương,

VA là một trong những tổ chức lympho trong một vòng các tổ chức lympho ở vùng mũi họng. Tổ chức này làm nhiệm vụ như những “người lính bảo vệ” cửa ngõ của cơ thể khi tiếp xúc với môi trường bên ngoài. Nhưng khi tổ chức này bị “thoái hóa”, trở thành nơi lưu trữ thay vì bài trừ vi khuẩn thì sẽ gây nên hiện tượng phù nề, tiết dịch viêm làm cho trẻ em có triệu chứng chảy mũi dịch đục, vàng, xanh… nghẹt mũi, thậm chí gây biến chứng viêm tai giữa hoặc viêm phế quản phổi. Đó cũng là lý do tại sao trẻ nhỏ hay phải nạo VA.

Thông thường, tổ chức VA sẽ teo dần đi khi trẻ lên 8 tuổi và hầu như không còn thấy ở người lớn. Nếu BS đã khám cho con bạn và nói cháu có VA tồn dư và khuyên nạo bỏ thì bạn có thể nghe theo chỉ định này.

Thủ thuật nạo VA theo tôi nghĩ cũng đơn giản và không nguy hiểm. Hi vọng con bạn sẽ hết bị sổ mũi sau khi làm thủ thuật này.

Nguyễn Ngọc Mai - Hà Nội

Chào bác sĩ,

Cháu 19 tuổi, bị tắc mũi được 4 năm. Bị quanh năm và mãi không khỏi. Cháu không bị chảy nước mũi. Cháu chạy nhảy hoạt động hay tim đập nhanh thì dễ thở và thở bình thường. Ngồi quạt, điều hoà hay ngồi im để học bài thì lại khó thở.

Tối đến ngủ tắc 1 bên, nghiêng bên nào tắc bên đấy, lúc sau thì tắc cả 2 bên. Đặc biệt cháu bị lạnh mũi. Chỉ cần nhiệt độ dưới 23 độ, hít không khí vào thôi là đã thấy lạnh rồi. Mùa đông dù có mặc nhiều áo, đeo khẩu trang thì mũi vẫn lạnh.

Nói chung thì bênh của cháu nó cứ dai dẳng và kéo dài thế đấy và không đến nỗi mũi tắc tịt không thở được. Cháu vẫn thở bằng mũi nhưng đa số đều khó thở và chỉ thông khoảng 50% so với bình thường, đôi lúc thì hơn 50%. Bệnh này làm cháu mất ngủ, đau đầu, suy giảm trí nhớ, và không học được.

Cháu có đi khám nhiều nơi và uống thuốc, rửa mũi vệ sinh hằng ngày, xông mũi nhưng nó cứ lúc tắc lúc thông như thế và không khỏi triệt để. Mới đây cháu có đi khám tiếp và bác sĩ bảo là muốn thông mũi chỉ còn cách phẫu thuật nội soi cắt cuốn mũi bán phần.

Mong bác sĩ cho cháu cái tư vấn xem có nên phẫu thuật không? Phẫu thuật xong có khỏi 100% và có tác dụng phụ gì không?
Với bệnh của cháu thì nên kiêng gì, phòng và cải thiện bệnh như thế nào. Cả khi cháu dùng thuốc co mạch xong thông lắm nhưng chỉ được 8 tiếng rồi lại trở về bình thường thì có nên dùng thuốc co mạch không ạ? Lâu lắm cháu không dùng rồi vì sợ bị quá phát mũi.

Tiền sử bệnh: bắt đầu bị vào mùa đông năm 2014. Do đi đường lạnh không đeo khẩu trang, mũi lúc ấy bị đỏ và phù nề, lúc ấy chảy nước mũi nhiều. Có đi ra quầy thuốc gần nhà mua thuốc uống. Uống đỡ, do không chú ý giữ ấm nên bị tái phát.

Cô bán thuốc có bán cho cái lọ thuốc gì ý. Cháu nghĩ là co mạch. Dùng xong Thông thoáng lắm nhưng chỉ được có 8 tiếng xong lại tắc như cũ. Đợt ấy cháu cũng dùng khá nhiều.

Xong qua mùa đông đến tháng 4, 5 thì cháu không còn chảy nước mũi... và bệnh nó bị như hiện tại trên kia cháu vừa nói.

BS.CK2 Vũ Hải Long

Chào em Mai,

Qua những triệu chứng em mô tả, tôi nghĩ em bị viêm mũi vận mạch. Bệnh viêm mũi vận mạch thì do mất cân bằng của hệ thần kinh thực vật, có hiện tường cường của thần kinh đối giao cảm trong hốc mũi.

Bệnh này có những triệu chứng như là viêm mũi dị ứng: nghẹt mũi, chảy nước mũi trong, hắt hơi liên tục. Tùy thuộc vào từng người mà triệu chứng thể hiện chủ yếu là chảy nước mũi trong hoặc chủ yếu là nghẹt mũi…

Triệu chứng của em chủ yếu là nghẹt mũi và em đã dùng thuốc nhỏ co mạch mũi để cho dễ thở hơn. Thuốc này chỉ là giải pháp tạm thời và không được dùng dài ngày vì có nguy cơ gây nên sự phụ thuộc vào thuốc, viêm mũi do thuốc.

Nếu tình trạng nghẹt mũi xảy ra thường xuyên, càng ngày càng nặng, dần dần trở nên trơ với thuốc co mạch thì biện pháp can thiệp tại chỗ nhằm giảm bớt thể tích của cuốn mũi dưới để giải phóng đường thở là cần thiết. BS có thể thực hiện thủ thuật đốt cuốn mũi hoặc cắt một phần cuốn mũi để mở rộng đường thở mũi cho em. Những can thiệp này không có tác dụng phụ nguy hiểm. Hi vọng sau can thiệp, mũi của em trở nên thông thoáng hơn, chất lượng cuộc sống được cải thiện.

Thao Ly - Long An

Xin chào bác sĩ, 

Cho em hỏi, em bị sổ mũi kèm ho nay gần 2 tháng mà em lại có thai thì nên điều trị thế nào ạ để không ảnh hưởng đến em bé?

BS.CK2 Vũ Hải Long

Chào bạn,

Thông tin mà bạn cung cấp cho chúng tôi quá ít để đưa ra một nhận định xem bạn đang mắc bệnh gì về đường hô hấp, những triệu chứng này có phải là sự kéo dài của đợt cảm cúm trước đó không? Bạn cũng chưa cho biết bạn mang thai tháng thứ mấy nên khó có thể đưa ra được một lời khuyên cụ thể.

Theo tôi, nếu triệu chứng này không gây cho bạn nhiều khó chịu thì có lẽ chưa phải dùng thuốc để điều trị. Việc dùng thuốc để điều trị đối với phụ nữ đang mang thai phải hết sức thận trọng vì có nguy cơ không tốt cho thai nhi, vậy nên tránh được chừng nào tốt chừng đó.

Bạn có thể khắc phục tình trạng của mình bằng các phương pháp thông dụng như: xông hơi nước nóng với tinh dầu thảo dược, nằm đầu cao, ngậm chanh hấp mật ong…

Cũng cần phải biết thêm rằng những triệu chứng này cũng có thể do sự biến đổi nội tiết tố trong thai kỳ, cho nên nếu dịch mũi của bạn không bị ngả sang màu đục hoặc vàng xanh do nhiễm khuẩn thì không nên dùng kháng sinh. Những triệu chứng khác nếu gây cho bạn nhiều khó chịu thì BS sẽ lựa chọn thuốc để bạn dùng sau khi đã thăm khám kỹ càng.

Ấn bản "Tìm hiểu và phòng trị bệnh tai mũi họng" do BS Vũ Hải Long viết, Nguyễn Kim Dân biên soạn

Bạn Yên - thiyen...@gmail.com

Chào bác sĩ,

Con tên là Yên, hiện đang là sinh viên năm nhất của trường đại học. Con đang bị viêm xoang mạn đợt cấp mủ/dày vẹo vách ngăn (p). Con muốn hỏi là khi nhập viện điều trị thì phí phải trả là bao nhiêu và thời gian điều trị như thế nào, nó có ảnh hưởng đến việc học của con hay không ạ?

Sau này con phải làm gì để ngăn chặn đợt viêm cấp như vậy ạ? Con cảm ơn bác sĩ.

BS.CK2 Vũ Hải Long

Yên thân mến,

Thông thường khi bị viêm xoang mạn tính mà điều trị tích cực bằng nội khoa không khỏi thì BS sẽ đưa ra chỉ định phẫu thuật. Vẹo vách ngăn mũi khi gây tắc mũi thường xuyên, nhức đầu… thì cũng nên phẫu thuật để giải quyết nó.

Chi phí cho 2 phẫu thuật này khoảng 6 triệu đồng, thời gian nằm viện tối thiểu là 2 ngày, tùy từng trường hợp bệnh cụ thể mà có thể kéo dài hơn. Tôi nghĩ khi bạn quyết định phẫu thuật thì BS trực tiếp điều trị cho bạn sẽ ước lượng số ngày nằm viện tương đối chính xác để bạn có thể chủ động sắp xếp sao cho tiện lợi nhất với việc học hành của bạn.

Viêm xoang mạn tính thường hay có những đợt viêm tái diễn cấp tính. Những đợt viêm này thường xuất hiện sau khi bị cảm cúm, cơ thể suy nhược, hoặc sau khi tiếp xúc với môi trường ô nhiễm…Vậy nên, để phòng tránh, bạn nên đeo khẩu trang khi đi ra ngoài hoặc khi đang có dịch cảm cúm..., việc này sẽ giảm thiểu khả năng bạn bị lây nhiễm hoặc chịu tác động xấu từ môi trường. Thói quen sử dụng nước muối sinh lý hoặc nước biển sâu để vệ sinh mũi cũng được các BS khuyên dùng để phòng tránh những bệnh lý mũi xoang.

Lê Đức Huấn - Ninh Thuận

Em đang bị viêm tiền đình mũi. Uống thuốc mà vẫn tái phát. Bệnh viện có phương pháp chữa nào không ạ? Và chi phí bao nhiêu ạ?

BS.CK2 Vũ Hải Long

Chào bạn Huấn,

Vì tôi không trực tiếp thăm khám cho bạn nên cũng không rõ lắm về tình trạng viêm tiền đình mũi của bạn.

Nếu viêm đơn thuần do vi khuẩn thì bạn có thể dùng 1 trong những thuốc mỡ sau đây để bôi tại chỗ vùng tiền đình mũi khoảng 2-3 lần/ngày: mỡ Tetracylin 1%, mỡ Aureomycin 1%, mỡ Bactroban 2% (giá các thuốc này từ vài nghìn đồng cho đến vài trăm nghìn đồng). Hi vọng chứng viêm tiền đình mũi của bạn sẽ hết sau 5-7 ngày sử dụng.

Thuc Nguyen - nguyen...@gmail.com

Thưa bác sĩ,

Lưỡi em có xuất hiện mụn, mụn nằm sâu bên trong em không chụp hình được ạ, mụn không đau rát. Em đi khám thì bác sĩ nói nấm lưỡi gì đó, đầu lưỡi thì nóng rát, bác sĩ nói em bị viêm lưỡi, cho thuốc uống nhưng không khỏi, và em thường xuyên bị đau họng nữa.

Xin bác sĩ tư vấn điều trị giúp em ạ. Em cảm ơn bác sĩ.

BS.CK2 Vũ Hải Long

Chào em,

Theo như em mô tả, những “mụn” đó nằm sâu bên trong thì tôi nghĩ có lẽ đó là tổ chức lympho ở đáy lưỡi. Bình thường khi thè lưỡi dài ra người ta có thể nhìn thấy 1/3 sau của lưỡi lấp ló có những hạt lổn nhổn, đó là trạng thái bình thường. Khi tổ chức lympho này bị viêm thì nó có thể phù nề và to đỏ hơn bình thường, gây đau và nuốt vướng…

Nếu lưỡi bị nhiễm nấm thì thường thấy những mảng trắng, xám vàng, dày phủ lên trên mặt lưỡi. Bệnh thường gặp ở những người có sức đề kháng kém. Để điều trị bệnh này BS thường cho rơ lưỡi bằng một loại gel kháng nấm.

Lưỡi bị viêm có thể do nhiều nguyên nhân, xác định đúng thì mới có thể chữa lành được. Thiếu hụt vitamin (đặc biệt là vitamin nhóm B, PP…), những yếu tố vi lượng (sắt), một số bệnh răng miệng, bệnh toàn thân cũng thể hiện ra bằng một triệu chứng viêm lưỡi. Em nên đến BS chuyên khoa răng hàm mặt khám lại để có hướng điều trị đúng đắn nhất. Chúc em mau lành bệnh.

Ms Huệ - hue...@gmail.com 

Em chào bác sĩ,

Em tên Huệ, năm nay 38 tuổi. Hiện em có muốn cắt amidan và em đang muốn tìm hiểu phương pháp cắt amidan nào sẽ hiệu quả và an toàn cho bản thân, chi phí cho một lần bao nhiêu tiền? Nhờ bác sĩ tư vấn giúp em. Em xin cảm ơn.

BS.CK2 Vũ Hải Long

Chào bạn,

BS sẽ khuyên bạn cắt amidan khi có chỉ định. Có rất nhiều phương pháp cắt amidan từ kinh điển cho tới tiên tiến nhưng mục đích chính cũng chỉ là bóc bỏ cái cục amidan ấy ra khỏi cơ thể. Người ta có thể bóc bỏ bằng tay, bằng dụng cụ thông thường, bằng dao điện, bằng laser, bằng dao plasma,…

Nếu bạn muốn lựa chọn phương pháp phù hợp nhất với yêu cầu của mình thì phương pháp cắt bằng dao plasma là một lựa chọn với chi phí khoảng 4 triệu đồng. Chúc bạn mau khỏi bệnh.

Trần Minh Mẫn - An Giang

Thưa bác sĩ,

Em bị thủng màng nhĩ cả 2 bên tai cách nay trên 15 năm rồi ạ. Hiện nay em thấy sức nghe bị giảm dần, nhiều lúc em không nghe được. Mà có nghe thì em không phân biệt âm.

Trước đó em có khám ở bệnh viện tai mũi họng ở An Giang thì cho sử dụng kháng sinh, kháng viêm và giảm đau.

Em muốn hỏi phương pháp vá nhĩ mà không cần phải làm không dịch ở tai nhanh chóng và giá thành phẫu thuật như nào ạ?

BS.CK2 Vũ Hải Long

Chào Minh Mẫn,

Màng nhĩ bị thủng có thể do viêm tai giữa, do chấn thương… Khi màng nhĩ bị thủng, tất nhiên sức nghe sẽ bị giảm, tùy theo mức độ nặng nhẹ của bệnh. Thông thường khi sức nghe bị giảm, các BS cần tiến hành đo thính lực để xác định mức độ tổn thương.

Phương pháp vá nhĩ nhằm phục hồi sức nghe sẽ được các BS đặt ra khi có chỉ định. Có rất nhiều phương pháp để vá lại màng nhĩ đã bị thủng. BS trực tiếp khám cho bạn sẽ dựa vào tình trạng của tai bạn để lựa chọn phương pháp phẫu thuật phù hợp nhất.

Đinh Thảo - Khánh Hòa

Cháu được chẩn đoán bệnh viêm xoang đa cấp, vẹo vách ngăn mũi, concha bullosa cuốn mũi giữa cần phải phẫu thuật, vậy cho cháu hỏi chi phí phẫu thuật là bao nhiêu và có cần phẫu thuật gấp không ạ? Cháu cảm ơn bác sĩ!

BS.CK2 Vũ Hải Long

Chào Đinh Thảo,

Bệnh viêm đa xoang cấp tính người ta thường điều trị bằng thuốc, chỉ phẫu thuật đối với những trường hợp viêm đa xoang mạn tính mà điều trị nội khoa tích cực vẫn không khỏi.

Vẹo vách ngăn mũi và có bóng khí trong cuốn mũi (concha bullosa) là một dị hình trong quá trình phát triển của những bộ phận này. Khi những dị hình này gây nên các biến chứng nghẹt mũi, nhức đầu… thì chỉ có thể giải quyết chúng bằng phẫu thuật. Ngày nay, các BS thường sử dụng phẫu thuật nội soi mũi xoang để giải quyết những bệnh lý này. Mọi can thiệp chỉ xảy ra bên trong hốc mũi, không ảnh hưởng gì đến phía bên ngoài mũi và người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn rất nhiều so với phương pháp mổ kinh điển trước kia.

Chi phí cho mổ vách ngăn và bóng khí ở cuốn mũi khoảng 6 triệu đồng. Nếu viêm đa xoang mãn tính phải mổ thì chi phí cho mổ xoang cũng khoảng 3-4 triệu đồng. Thời gian nằm viện tối thiểu từ 2-3 ngày. Những bệnh lý này thông thường không cần phải can thiệp gấp, bạn có thể sắp xếp thời gian sao cho phù hợp nhất với bạn.

Thân ái!

Nguyễn Công Trực - mco...@hotmail.com  

Tôi có người bạn người Úc, 65 tuổi muốn khám tai và làm “Pin” vì tai của ông ấy bị xệ gần như rời ra. Xin cho hỏi có thực hiện phẫu thuật tái tạo lại được không? Khoảng 4-6 tháng 1/2019 ông sẽ đến Việt Nam! Xin bác sĩ tư vấn giúp. Cám ơn!

BS.CK2 Vũ Hải Long

Chào anh,

Vì anh mô tả không rõ lắm nên tôi nghĩ có thể ông bạn ở Úc bị chảy xệ vùng vành tai phía ngoài do lão hóa da hoặc một nguyên nhân nào đó gây xệ tai do trọng lực (đeo trang sức…). Để khôi phục lại hình dáng, vị trí tai như cũ, có thể phải nhờ đến phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ. Tùy theo tình trạng cụ thể khi thăm khám, BS có thể treo vùng chảy xệ hoặc cắt bớt da thừa…

Những kỹ thuật này có thể được làm tại khoa phẫu thuật tạo hình ở các BV công hoặc ở các BV và trung tâm được phép làm phẫu thuật thẩm mỹ. Về giá cả, chênh lệch tùy theo các BV, trung tâm. Theo tôi phỏng đoán khoảng 20-30 triệu đồng.

(Còn tiếp)

Cổng thông tin Tư vấn Sức khỏe AloBacsi.vn